سند ملی سالمندان در یک قدمی ابلاغ
به گزارش آتیه آنلاین به نقل از روزنامه ایران، از سال 1398 که سند ملی سالمندان رونمایی شد، تا امروز همه چشم انتظار اجرای این سند نشسته‌اند، زیرا اجرای این سند تهدید پیرشدن جمعیت ایران را به فرصت تبدیل می‌کند و زمینه بهبود و ارتقای کیفیت زندگی سالمندان کشور را نوید می‌دهد.
مسائل مرتبط با سالمندان، فرصت‌ها و چالش‌های مرتبط با سالمندی و راه‌های برون رفت از این چالش‌ها و تقویت ظرفیت‌های موجود باعث تدوین و اجرای سند ملی سالمندان شد. مژگان رضازاده رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور در مورد این سند می‌گوید: «سند ملی سالمندان کشور با هدف ارتقای کیفیت زندگی، حمایت اجتماعی و تأمین حقوق این قشر تدوین شده است.» سند ملی سالمندان کشور، سندی راهبردی است که برای پاسخگویی به نیازهای سالمندان در حوزه‌های مختلف تهیه و تدوین شده است.
این سند شامل شش هدف اصلی است که در راستای توانمندسازی سالمندان، حفظ و ارتقای سلامت جسمی و روانی و ارتقای فرهنگ جامعه در زمینه سالمندی تدوین شده است. سند ملی سالمندان شامل دو بخش اساسی است که متولی اجرای بخش اول، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و متولی بخش دوم وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان بهزیستی کشور است.
بخش‌های این سند شامل موارد زیر است: یک بخش مرتبط با بهداشت و سلامت که زیر مجموعه شورای امنیت و سلامت غذایی قرار می‌گیرد و در استان‌ها به ریاست استاندار و در کشور به ریاست معاون اول رئیس‌جمهوری مدیریت می‌شود. در بخش دوم بخش‌هایی که ماهیت مراقبتی، اجتماعی و توانبخشی دارد، توسط سازمان بهزیستی و شورای ملی سالمندان مدیریت می‌شود و زیر مجموعه وزارت رفاه، کار، تعاون و امور اجتماعی قرار می‌گیرد.
دومین نشست شورای ملی سالمندان کشور ششم مردادماه به ریاست محمدرضا عارف معاون اول رئیس‌جمهوری برای بررسی مسائل و مشکلات سالمندان و تدوین پیش‌نویس لایحه قانون جامع حمایت از سالمندان برگزار شد. عارف در این نشست خواستار بازنگری در برخی موضوعات مرتبط با سالمندان شده بود.
رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور در مورد آخرین وضعیت بروزرسانی سند ملی سالمندان می‌گوید: «این سند مطابق پیش‌بینی‌ها باید هر پنج سال یک‌بار مورد بازنگری قرار گیرد. در سال‌جاری، فرآیند بازنگری این سند در دستور کار قرار گرفته و اکنون در مراحل نهایی اداری برای طرح در شورای ملی سالمندان است.
هدف اصلی این بازنگری، شفاف‌سازی وظایف دستگاه‌ها، ایجاد منابع مالی پایدار و تقویت ساختار مدیریتی بویژه با پیشنهاد واگذاری ریاست شورا به عالی‌ترین مقام اجرایی کشور است.» اینکه با وجود این پیشرفت‌ها، سند همچنان با چالش‌هایی مواجه است، موضوعی است که رضازاده به آن اشاره می‌کند: «چالش‌هایی همچون کمبود بودجه اختصاصی، نبود بانک اطلاعات جامع سالمندان و ضعف در نظام نظارت و ارزیابی، همچنان اجرای کامل سند را با کندی مواجه کرده است. درعین حال، اقداماتی نظیر توسعه شهرهای دوستدار سالمند و راه‌اندازی «مراکز مهر و گفت‌وگو» نشان‌دهنده حرکت رو به جلو در حوزه اجتماعی و روانی سالمندان به شمار می‌رود.»
سیاستگذاری سالمندی نیازمند هم‌افزایی دستگاه‌های متولی
رضازاده با بیان اینکه همزمان با هفته دولت نیز برنامه‌هایی همچون افتتاح «طرح سلامت اجتماعی محله‌محور (سلام)» و راه‌اندازی «مراکز مهر و گفت‌وگو در مدارس» در دستور کار دبیرخانه شورای ملی سالمندان قرار گرفته است، تأکید می‌کند: «هر کدام از این طرح‌ها می‌تواند بستری برای مشارکت فعال جامعه محلی و ارتقای سلامت روان و اجتماعی سالمندان فراهم آورد.»
او با اشاره به اهمیت سلامت روانی و اجتماعی سالمندان به راه‌اندازی مراکز مهر و گفت‌وگو همزمان با هفته دولت می‌گوید: «مراکز مهر و گفت‌وگو با هدف ارتقای سلامت روان و اجتماعی سالمندان، ایجاد محیطی امن برای همدلی، نشاط و تبادل تجربه و همچنین تقویت نقش سالمندان در جامعه راه‌اندازی می‌شوند.
این مراکز به‌عنوان پایگاهی اجتماع‌محور، تلاش دارند سالمندان را از انزوا و احساس تنهایی دور کرده و آنان را در بستر فعالیت‌های گروهی و جمعی فعال نگاه دارند. در مراکز مهر و گفت‌وگو، برنامه‌هایی همچون گفت‌وگوهای گروهی، کارگاه‌های آموزشی خودمراقبتی، فعالیت‌های هنری و ورزشی سبک، جلسات مشاوره و حمایت روانی و برنامه‌های فرهنگی ارائه می‌شود.
با راه‌اندازی این مراکز، سالمندان می‌توانند با استفاده از خدمات مشاوره‌ای و آموزشی، در کنار همسالان خود فضایی سرشار از محبت، احترام متقابل و نشاط اجتماعی را تجربه کنند. هدف اصلی این مراکز، افزایش کیفیت زندگی سالمندان و تقویت پیوند میان خانواده، جامعه و سالمندان است. در حقیقت این اقدام گامی مؤثر در راستای تحقق سیاست‌های ملی سالمندی کشور و ارتقای جایگاه اجتماعی بازنشستگان و سالمندان در کشور به شمار می‌رود.»
رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور با اشاره به ضرورت هم‌افزایی دستگاه‌ها در مسأله سالمندی تأکید می‌کند: «به طور کلی، چشم‌انداز آینده سیاستگذاری سالمندی کشور مستلزم هم‌افزایی میان دستگاه‌ها، تأمین منابع مالی پایدار و توجه جدی به ظرفیت‌های محلی است؛ امری که تحقق آن، ضامن حفظ منزلت و ارتقای کیفیت زندگی سالمندان خواهد بود.»